Να επιχειρείς ή να μην επιχειρείς στα αγροτικά?

Μ Ι Χ Α Η Λ Ι Δ Η Σ   Δ Η Μ Η Τ Ρ Ι Ο Σ

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ 31 Μαρ 2014

Αν αποφασίσεις να ασχοληθείς σοβαρά και επιχειρηματικά με τον αγροτικό τομέα, τότε μετά την συζήτηση που έγινε στα πλαίσια του Money Show στην Θέρμη Θεσσαλονίκης στις 30/3/2014, το πιο πιθανό είναι να αναρωτηθείς «Να επιχειρείς ή να μην επιχειρείς στα αγροτικά στην Ελλάδα?».

Μερικές από τις ενδιαφέρουσες σκέψεις που μπόρεσαν να καταγραφούν στην συνάντηση-συζήτηση που οργάνωσε το ΑγρΟραμα και τα ΑγροΝέα με θέμα: Επιχειρώντας στον Αγροτικό τομέα είναι μεταξύ άλλων:

1.    Ο αγρότης είναι δυνητικά ΑΥΤΑΡΚΗΣ.

2.    Κάθε μορφής εξουσίες επιθυμούν να συναλλάσσονται με εξαρτημένους από αυτές.

3.    Πέραν από τις τηλεοπτικές και άλλες κομματικές κορώνες, κυρίως προεκλογικές, οι κάθε επιπέδου κυβερνήσεις δεν θεωρούν τους αγρότες, ως τους πιο επιθυμητούς ψηφοφόρους, και ίσως τους πρώτους και κύριους πιθανούς αδιάφορους ή/& ΑΝΤΙΘΕΤΟΥΣ με κεντρικά πολιτικά σχήματα.

4.    Ο αγρότης είναι αυτός που ΠΑΡΑΓΕΙ ΠΛΟΥΤΟ με σχεδόν μηδενικού κόστους συνθετικά, δηλαδή με την ηλιακή ενέργεια, με τον αέρα, με το νερό και με ιχνοστοιχεία από το έδαφος κατορθώνει να παράγει ΚΑΤΙ, που έχει αξία και αποδίδει χρήμα, δηλαδή πλούτο.

5.    Δυστυχώς οι πλούσιοι, καταγράφονται στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα.

6.    Εάν οι παραγωγοί πλούτου, τους επιτρεπόταν και να τον διαχειριστούν, τότε θα γινόντουσαν πανίσχυροι.

7.    Έτσι παρατηρείται το μοναδικό φαινόμενο στην ελληνική πραγματικότητα, να είναι ο μόνος επαγγελματικός χώρος που δεν έχει ενιαία πανελλήνια εκπροσώπηση, αλλά προσπαθούν αν τον εκφράσουν, διασπαστικά, διάφορες δομές προσκείμενες στα κόμματα της κεντρικής εξουσίας, που περιστασιακά αναλαμβάνουν με κομματικές «πλάτες» να τον εκπροσωπούν, τάχα, πράγμα που δεν συμβαίνει πχ στην ΓΕΣΕΕ, στην ΓΕΣΕΒΕ, στην ΑΔΕΔΥ, στον ΣΕΒ κλπ κλπ κλπ.

8.    Για να μην αποκτήσουν οι αγρότες οικονομική δύναμη έχουν δημιουργηθεί με διάφορες δικαιολογίες αποκλεισμοί στα αγροτικά επαγγέλματα, όχι απ’ ευθείας. Αλλά με ΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ (με ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ) γραφειοκρατικές διαδικασίες. Έτσι εξωθείται ταυτόχρονα ο αγρότης προς εργάτη γης, αντί να του αναγνωρίζεται ο ρόλος στην αγροτική επιχειρηματικότητα.

9.    Αν επιχειρηματικότητα είναι η διάθεση για δράση με μεγάλες αβεβαιότητες, τότε ο αγρότης είναι εξ ορισμού ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ, και μάλιστα με πολύ μεγαλύτερες αβεβαιότητες, από οποιονδήποτε άλλο επάγγελμα, καθόσον οι «συμβάσεις» με τον Θεό, είναι ετεροβαρείς, εκθέτοντας τον αγρότη σε απρόβλεπτες καταστάσεις.

10. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια ο αγρότης υφίσταται τις κύριες συνέπειες των κλιματικών αλλαγών, που, από ότι  λένε, οφείλονται στις δραστηριότητες κυρίως των αστών και στις επιλογές τους, με ακραία καιρικά φαινόμενα και με μείωση της αναμενόμενης παραγωγής.

11. Ο αγρότης είναι αντικειμενικά ο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ του περιβάλλοντος, τόσο, και κυρίως, του φυσικού, όσο και του πολιτιστικού, κοινωνικού, οικονομικού κλπ.

12. Τα αγροτικά επαγγέλματα δεν είναι απλά παραγωγικός μηχανισμός αλλά ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ.

13. Για την άσκηση αγροτικών επαγγελμάτων δεν αρκούν μόνο γνώσεις και ικανότητες, αλλά είναι απαραίτητες και ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ.

14. Προαπαιτούμενα της αγροτικής επιχειρηματικότητας είναι η αγροτική έρευνα και οι γεωργικές εφαρμογές, η αγροτική εκπαίδευση και οι αγροτική επαγγελματική συνεχιζόμενη κατάρτιση, η υποστήριξη της αγροτικής επιχειρηματικότητας και βέβαια η επίτευξη κέδρους και εισοδήματος από την αγορά και όχι από επιδοτήσεις.

15. Το 1960 από ένα αγροτικό προϊόν στο ράφι (τιμές καταναλωτή) οι εισροές απορροφούσαν το 10% και η τυποποίηση-συσκευασία-μεταφορές-εμπορία το 30%, αφήνοντας στον αγρότη-παραγωγό περίπου το 60%. Το 2010, όπως δίνει το ΥπΑΑΤ, ο αγρότης παίρνει ΜΟΝΟ το 10% της τιμής καταναλωτή, διότι οι εισροές (λιπάσματα, πετρέλαια, σπόροι κλπ) απορροφούν το 20% και η μετασυλλεκτική διαδικασία κατάφερε να καρπούται το 70% … (!).

16. Η συνήθης, μέχρι πριν από λίγο, Αγροδιατροφική Εφοδιαστική Αλυσίδα, θεωρούσε τον αγρότη απλά παραγωγό, ως ένα κρίκο της Εφοδιαστικής Αλυσίδας. Αλλά ο αγρότης σήμερα έχει και καταναλωτικά χαρακτηριστικά. Μάλιστα με την νέα τάση των καταναλωτών, όπου ο καταναλωτής πηγαίνει στον παραγωγό, ο τόπος έχει αποκτήσει νέα δυναμική, τόσο των τοπικών κατοίκων, όσο και, αθροιστικά, των επισκεπτών.

17. Η μακρά Εφοδιαστική Αλυσίδα, με τα πολλά αντιπεριβαλλοντικά τροφοχιλιόμετρα, μπορεί να δώσει επαρκή επιχειρηματικά χώρο για την εγκατάσταση Short Supply Chain-Τοπικής Εφοδιαστικής Αλυσίδας, η οποία συμπίπτει με τις Αγορές Αγροτών (νόμος 4235/11-2-2014), όπως πειραματικά και μετά πιλοτικά, εφάρμοσε εδώ και δύο χρόνια, ο κ. Λεωνίδας Ραβανός (6974111252, Ένωση Νέων Αγροτών Πρέβεζας).

18. Ο χώρος όπου ασκούνται τα αγροτικά επαγγέλματα, δεν μόνο χώρος εργασίας αλλά και χώρος ζωής όλης της οικογένειας του αγρότη. Οι αγροτικές περιοχές της υπαίθρου δεν είναι «εργοστάσια», αλλά πρέπει να είναι ελκυστικοί χώροι για να εργασθείς, για να ζήσεις και να μεγαλώσεις την οικογένειά σου. Ήδη έχουν αναπτυχθεί κατάλληλα εργαλεία για την ανάπτυξη πολιτικών υποδοχής και ελκυστικότητας της υπαίθρου, όπως έχουν καταγραφεί στον ιστότοπο www.philoxeniaplus.eu, και αναφέρθηκαν από τον κ. Ά. Καλιατζίδη.

19. Η αγροτική επιχειρηματικότητα μέχρι σήμερα δεν υποστηρίζεται από κάποια ενεργό δομή, όπως πχ τα Επιμελητήρια. Οι αγρότες θα έπρεπε να μπορούν να δέχονται υποστήριξη από τα τοπικά Επιμελητήρια, ή να δημιουργηθούν ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΑ.

20. Η αγροτική κοινωνία είναι η μόνη οργανική κοινωνία και εξυπηρετείται καλύτερα και αποτελεσματικότερα στις λειτουργίες της από συστήματα και δομές της Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας, και των συλλογικών δομών.

21. Το τελευταία δημιουργηθέν με τον νόμο 4019/2011 εργαλείο των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων-ΚοινΣΕπ, όπως περιγράφεται και στο βιβλίο «Θεσμοί & εφαρμογές της Κοινωνικής Οικονομίας» του κ. Βασ. Τακτικού (210 8813760, ISBN 978-618-81170-0-6), είναι ένα καλό εργαλείο. Μέχρι σήμερα ιδρύθηκαν περίπου 472 ΚοινΣΕπ και η δικτύωση και ανταλλαγή εμπειριών των μελών τους ίσως να είναι η μόνη απομένουσα δυναμική για την γρήγορη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ύπαιθρο.

22. Η θεσμοθέτηση του πολυλετουργικού ΑΓΡΟΚΤΗΜΑΤΟΣ και της ΟΙΚΟΤΕΧΝΙΑΣ με τον νόμο 4235/11-2-2014 θεσμοθετούν προς την σωστή κατεύθυνση.

Τελικά το Money Show της Θεσσαλονίκης, στο Hyatt Θέρμης, μπορεί να μην είναι, ακριβώς, «πασαρέλα-show» του χρήματος, αλλά έχει εξελιχθεί σε ένα καλό ετήσιο ορόσημο των οικονομικών δραστηριοτήτων της πόλης και σημείο ραντεβού για νέες οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες, ακόμα και σε περιόδους κρίσης.

Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, 6998282382