Σε ένα μήνα η ΚΥΑ με τον κανονισμό λειτουργίας των Farmers Market. Μετά την Πρέβεζα κινήσεις γίνονται και σε άλλες περιοχές

Σε ένα περίπου μήνα θα είναι σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου έτοιμη η σχετική διευκρινιστική ΚΥΑ με την οποία θα καθορίζονται οι λεπτομέρειες για τη λειτουργία των Farmer’s Market. Ωστόσο, εκτός από την Πρέβεζα που όπως έχουμε ήδη γράψει λειτουργεί πιλοτικά μια αγορά, συζητήσεις έχουν ξεκινήσει και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως η Σπάρτη, η Δράμα, η Χίος και η Λάρισα. Παρόλα αυτά δεν είναι λίγοι οι αγρότες που συμμετέχουν σε αυτή την προσπάθεια και κάνουν λόγο για εμπόδια στη δημιουργία των αγορών, τα οποία αποδίδουν στις πιέσεις που ασκούν στις δημοτικές αρχές οι έμποροι των λαϊκών αγορών. Όσον αφορά την ΚΥΑ, που πρόκειται να δημοσιευθεί θα ξεκαθαρίζει ζητήματα όπως σχετικά με την διαδικασία της αδειοδότησης, τη δημιουργία του ανεξάρτητου φορέα που θα εποπτεύει τις αγορές κ.α.

Σύμφωνα με όσα μας αναφέρουν υπηρεσιακά στελέχη του ΥπΑΑΤ (και αναφέρεται και στο νόμο 4235/2014 στο άρθρο 60 με τίτλο «Εξουσιοδοτικές διατάξεις») με την ΚΥΑ των Υπουργών Εσωτερικών, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων θα καθορίζονται: α) τα αρμόδια όργανα, τα δικαιολογητικά και η τηρούμενη διαδικασία για την έναρξη λειτουργίας, τη μετακίνηση και την κατάργηση των Αγορών Παραγωγών, β) ειδικά θέματα ως προς τους κανόνες λειτουργίας των Αγορών Παραγωγών, τον έλεγχο τήρησης των κανόνων αυτών, την επιβολή διοικητικών κυρώσεων κατά των παραβατών, τα αρμόδια όργανα ελέγχου, γ) ειδικότερα θέματα ή θέματα με τοπικό ενδιαφέρον ή με χαρακτήρα.
Επίσης, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (η οποία βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας) καθορίζονται τα είδη των προϊόντων οικοτεχνίας, οι όροι και οι προϋποθέσεις παραγωγής, μεταποίησης, μεταφοράς, διάθεσης και έκθεσης αυτών.

Οικοτεχνία

Ειδικότερα, ο κ. Λεωνίδας Ραβανός, Πρόεδρος της Ένωσης Νέων Αγροτών (ΕΝΑ) Πρέβεζας στην οποία λειτουργεί πιλοτικά το πρώτο Farmer’s Market, μας τονίζει: «το νέο σημείο που έχουμε μεταφερθεί πληροί τα κριτήρια που ορίζει μέχρι στιγμής ο νόμος αλλά αναμένουμε και την ΚΥΑ που θα δίνει τις λεπτομέρειες για την λειτουργία των Farmer’s Markrt. Σήμερα, μετά τα προβλήματα που είχαμε στον προηγούμενο χώρο, λειτουργούμε σε ένα σημείο όπου υπάρχει ένας αύλειος χώρος περίπου 1,5 στρέμμα και υπάρχει ένα κριτήριο που σκεφτόμαστε να κάνουμε ένα εστιατόριο. Επίσης, στα σχέδια μας είναι να δημιουργήσουμε και ένα καφενείο με παραδοσιακά γλυκά. Αλλά για να μπορούμε να πουλάμε μεταποιημένα δικά μας προϊόντα θα πρέπει επίσης να ξεκαθαρίσει το θέμα της πώλησης προϊόντων οικοτεχνίας στις Αγορές των Αγροτών»
Και προσθέτει: «Ο στόχος μας είναι να γίνεται η μεταποίηση προϊόντων κρέατος, τα γαλακτοκομικά κ.α. σε μικρές μονάδες οικοτεχνίας. Δηλαδή ο παραγωγός ο οποίος παράγει να μπορεί να μεταποιεί και να πουλάει.

Προβλήματα με Δημοτικές αρχές και εμπόρους λαϊκών αγορών

Από την πλευρά του, ο κ. Δημήτρης Σταματάκος, Πρόεδρος της ΕΝΑ Λακωνίας μας αναφέρει σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην προσπάθεια που γίνεται για την δημιουργεία του πρώτου Farmer’s Market στη Σπάρτη: «Υπάρχει πρόβλημα με την δημοτική αρχή. Έχουμε υποδείξει χώρο (πίσω από το κενοτάφιο του μνημείου του Λεωνίδα) αλλά δεν έχει γίνει δεκτός. Ωστόσο, έχουμε ήδη υποδείξει και άλλους 3 με 4 χώρους χωρίς όμως να έχουμε λάβει απάντηση. Ο πραγματικός λόγος κατά την γνώμη μας που δεν προχωράει η διαδικασία είναι οι έμποροι των λαϊκών αγορών».
Και προσθέτει: «Εμείς θέλουμε να ξεκινήσουμε την αγορά άμεσα. Δεν περιμένουμε τους νόμους αφού θεωρούμε ότι οι κινήσεις δημιουργούν τους νόμους. Είμαστε παραγωγοί, θα διατηρούμε όλοι βιβλία εσόδων εξόδων και ταμειακές, πληρούμε όλες τις προϋποθέσεις και θεωρούμε ότι μπορούμε με την παραχώρηση χώρου να ξεκινήσουμε. Σε πρώτη φάση στην αγορά θα συμμετάσχουμε περίπου 40 αγρότες».
Και καταλήγει: «σκοπός των αγορών είναι να… αποκαλύψουμε τους πραγματικούς παραγωγούς και μέσα από αυτούς να ζητήσουμε από την πολιτεία την άδεια για να στήσουμε ένα Δημοπρατήριο Αγροτικών Προϊόντων στην Αθήνα».

Αγορές Παραγωγών - Οικοτεχνία

Σύμφωνα με το άρθρο 56 του νόμου 4235/32 Α/ 2014 με τον οποίο θεσμοθετούνται οι Αγορές Αγροτών:

1. Επιτρέπεται η λειτουργία Αγορών Παραγωγών (Farmers’ Markets) με έμφαση στον τοπικό χαρακτήρα των προϊόντων που πωλούνται σε αυτές, σύμφωνα με τα κατωτέρω οριζόμενα:

α) Στις Αγορές Παραγωγών συμμετέχουν αποκλειστικά παραγωγοί αγροτικών προϊόντων, με σκοπό την απευθείας διάθεση στο καταναλωτικό κοινό των αγροτικών προϊόντων που παράγουν, νωπών ή/και μεταποιημένων από δικές τους πρώτες ύλες. Οι παραγωγοί πρέπει να είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που κάνουν δήλωση στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ) και να παράγουν τα αγροτικά προϊόντα τους στην Περιφερειακή Ενότητα, όπου λειτουργούν οι Αγορές Παραγωγών. Με συμφωνία των Αγορών Παραγωγών μπορεί να δραστηριοποιούνται σε αυτές παραγωγοί από όμορες Περιφερειακές Ενότητες. Ειδικά, για τις Αγορές Παραγωγών που λειτουργούν στην Περιφέρεια Αττικής, με συμφωνία των Αγορών Παραγωγών μπορούν να συμμετέχουν σε αυτές παραγωγοί όμορων σε αυτήν Περιφερειακών Ενοτήτων των Περιφερειών Στερεάς Ελλάδας και Πελοποννήσου, παραγωγοί της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας, καθώς και παραγωγοί των Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Δικαίωμα συμμετοχής δεν έχουν οι κάτοχοι παραγωγικής άδειας λαϊκών αγορών.

β) Για την οργάνωση των Αγορών Παραγωγών, απαιτείται η σύσταση αυτοδιαχειριζόμενου φορέα από τους ίδιους τους παραγωγούς, ο ορισμός υπευθύνου για τη λειτουργία τους και η κατάρτιση εσωτερικού Κανονισμού λειτουργίας τους.

γ) Οι Αγορές Παραγωγών λειτουργούν ημέρα Σάββατο, εκτός και αν τοπικές ιδιαιτερότητες επιβάλουν τη λειτουργία τους άλλη εργάσιμη ημέρα, είτε σε δημόσιο χώρο, με ευθύνη του οικείου Δήμου ή της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, είτε σε ιδιωτικό χώρο με ευθύνη των ίδιων των παραγωγών.

δ) Η έναρξη λειτουργίας, η μετακίνηση ή η κατάργηση των Αγορών Παραγωγών, γίνεται με απόφαση του Περιφερειάρχη της οικείας Περιφέρειας, μετά από αίτημα του αυτοδιαχειριζόμενου φορέα της Αγοράς Παραγωγών και γνώμη του οικείου Δήμου και της Υπηρεσίας Τροχαίας.

2. α) Οικοτεχνία είναι η μεταποίηση, μικρής κλίμακας, γεωργικών προϊόντων αποκλειστικά ιδίας παραγωγής από τον παραγωγό και την οικογένειά του, στο χώρο της αγροτικής κατοικίας ή της αγροτικής εκμετάλλευσης. Τα μεταποιημένα προϊόντα που παράγονται προορίζονται για άμεση διάθεση, από τον οικοτέχνη στους χώρους του ή σε περιοδικές τοπικές διοργανώσεις (όπως εμποροπανηγύρεις και δημοτικές εκδηλώσεις) ή σε τοπικές λαϊκές αγορές ή σε αγορές παραγωγών (farmers’ markets) ή σε επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου και μαζικής εστίασης της τοπικής αγοράς.

β) Δικαίωμα οικοτεχνικής παρασκευής μεταποιημένων γεωργικών προϊόντων έχουν μόνο τα φυσικά πρόσωπα που είναι επαγγελματίες αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων, σύμφωνα με το ν. 3874/2010, καθώς και τα μέλη της οικογένειάς τους.
Στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα, οι επαγγελματίες αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως πρώτη ύλη γεωργικά προϊόντα με ανώτατο όριο το σύνολο της παραγωγής τους ή, κατ’ εξαίρεση και σε μικρές ποσότητες, προϊόντα που παράγονται στα όρια της αγροτικής τους εκμετάλλευσης ή του κτήματος της αγροτικής κατοικίας αλλά δεν είναι δηλωμένα στο ΟΣΔΕ. Όσοι συμμετέχουν σε αγροτικούς συνεταιρισμούς έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα το μέρος της παραγωγής τους που δεν διαθέτουν στον συνεταιρισμό.

γ) Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνιστάται Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Οικοτεχνίας (ΚΗΜΟ), στο οποίο καταγράφονται οι παραγωγοί αλλά και τα είδη των προϊόντων που παράγονται στα πλαίσια της οικοτεχνίας. Για την εγγραφή και την ανανέωση εγγραφής στο ΚΗΜΟ ορίζεται παράβολο δέκα (10) ευρώ.

Χρήστος Διαμαντόπουλος
xdiam@agrotypos.gr

ΠΗΓΗ :agrotypos.gr