ΠΑΣΕΓΕΣ: Η κατάσταση της αγοράς γάλακτος και οι προοπτικές της

Κατά τους πρώτους μήνες του 2013, η παραγωγή γάλακτος στην ΕΕ επηρεάστηκε σημαντικά από τις κλιματικές συνθήκες και τις υψηλές τιμές των ζωοτροφών, οι οποίες συμπίεσαν τα περιθώρια κέρδους των παραγωγών, όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατη συνεδρίαση της σχετικής συμβουλευτικής επιτροπής της Ε.Ε., στις 2 Ιουλίου, στην οποία συμμετείχε εκπρόσωπος της ΠΑΣΕΓΕΣ.

Χαρακτηριστικό της εν λόγω κατάστασης είναι το γεγονός πως οι παραδόσεις γάλακτος στην ΕΕ των 15 κρατών – μελών μειώθηκαν κατά 3,0%, κατά τη διάρκεια των τεσσάρων πρώτων μηνών του 2013 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

 

Όσον αφορά τις τιμές παραγωγού τον Απρίλιο του 2013: Στην Κύπρο (57,6 €/100 κιλά), τη Μάλτα (52, 6 €/100 κιλά) την Ελλάδα (44,1 €/100 κιλά) και τη Φιλανδία(43,4 €/100 κιλά) καταγράφονται οι υψηλότερες τιμές. Στον αντίποδα οι χαμηλότερες σημειώνονται στην Πολωνία (30,3 €/100κιλά), τη Λετονία (29,6 €/100 κιλά), τη Ρουμανία (29,2 €/100 κιλά και τη. Λιθουανία (28,9 €/100 κιλά)

 

Στο αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη οι υψηλότερες τιμές, (έως 16/6/2013), καταγράφονται στην Βέλγιο (322€/100 κιλά) τη Γαλλία (320 €/100 κιλά) και τη Γερμανία (318€/100 κιλά) και οι χαμηλότερες στην Ιρλανδία (298 €/100 κιλά) και τη Λετονία (289 €/100 κιλά).

 

Στο βούτυρο η υψηλότερη τιμή (έως 16/6/2013) καταγράφεται στην Σλοβακία (420 €/100κιλά) και η χαμηλότερη στην Ιρλανδία (359 €/100κιλά) ενώ η μέση τιμή σε επίπεδο Ε.Ε - 27. διαμορφώθηκε στα 402 €/100κιλά.

 

Εισαγωγές - εξαγωγές

 

Εξαγωγές βουτύρου: Μείωση των εξαγωγών βουτύρου το χρονικό διάστημα Ιανουάριος - Απρίλιος του 2013 σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2012 παρατηρείται σε Νέα Ζηλανδία (-9% ) και αύξηση των εξαγωγών στην ΕΕ-27 (14%) την Αυστραλία (19%) ) και τις Ηνωμένες Πολιτείες (6%).

 

Γενικότερα οι εξαγωγές βουτύρου της Ε.Ε. μειώθηκαν σημαντικά, ενώ οι εξαγωγές τυριών και αποβουτυρωμένου γάλακτος σε σκόνη αυξάνονται τα τελευταία χρόνια.

 

Ωστόσο το χρονικό διάστημα Ιανουάριος - Απρίλιος του 2013, σε σύγκριση με το αντίστοιχο του 2012, καταγράφεται μείωση των εξαγωγών σε αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη σε ποσοστό 35%, περίπου, σε επίπεδο Ε.Ε. - 27 και 14% της Αυστραλίας. Το ίδιο χρονικό διάστημα αύξηση παρατηρείται στις εξαγωγές της Νέας Ζηλανδίας (21%).

 

Στο πλήρες γάλα σε σκόνη οι εξαγωγές της Ε.Ε. - 27 το τρίμηνο Ιανουάριος - Απρίλιος του 2013 έφθασαν τους 108.636 τόνους, μειωμένες κατά 16%, ενώ κατά 15% περίπου αυξήθηκαν το ίδιο χρονικό διάστημα οι εξαγωγές της Νέας Ζηλανδίας.

 

Στα τυριά οι εξαγωγές της Ε.Ε. αυξάνονται κατά το χρονικό διάστημα Ιανουάριος - Απρίλιος 2013 σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2012 σε ποσοστό 11% περίπου.

 

Όσον αφορά τις εισαγωγές της Ε.Ε. το χρονικό διάστημα Ιανουάριος - Απρίλιος 2013 σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό καταγράφεται:

-Μείωση στις εισαγωγές βουτύρου κατά 36%

-Μείωση των εισαγωγών τυριών κατά 5%

 

Οι επιρροές της νέας ΚΑΠ

 

Όπως τονίστηκε στην σύσκεψη της συμβουλευτικής επιτροπής, στις 26 Ιουνίου 2013 επιτεύχθηκε μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πολιτική συμφωνία για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για το διάστημα 2014-2020. Στα πλαίσια αυτά έγινε ενημέρωση για θέματα όπως:

 

Περιβαλλοντικός προσανατολισμός: 30% των άμεσων ενισχύσεων θα συνδέονται με την τήρηση τριών επωφελών για το περιβάλλον γεωργικών πρακτικών: α) διαφοροποίηση των καλλιεργειών β) διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων και γ) διατήρηση (5%, και στη συνέχεια του 7%), περιοχών οικολογικής εστίασης.

 

Συνδεδεμένες ενισχύσεις: τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να διαθέτουν κονδύλια για "συνδεδεμένες" ενισχύσεις, δηλαδή να καταβάλλουν ενισχύσεις που συνδέονται με συγκεκριμένα προϊόντα. Αυτά τα ποσά θα πρέπει να περιορίζονται στο 8% του εθνικού κονδυλίου, εφόσον το κράτος μέλος προβλέπει ήδη 0-5% για συνδεδεμένες ενισχύσεις, ή μέχρι 13%, εάν το τρέχον επίπεδο της συνδεδεμένης ενίσχυσης είναι υψηλότερο από το 5%. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα για χορήγηση συνδεδεμένης ενίσχυσης 2% για τα πρωτεϊνούχα φυτά.

 

Δημόσια παρέμβαση και ιδιωτική αποθεματοποίηση: οι ενισχύσεις αναθεωρήθηκαν για να είναι πιο ευέλικτες και πιο αποτελεσματικές.

 

Οργανώσεις Παραγωγών: Οι κανόνες σχετικά με την αναγνώριση των Οργανώσεων Παραγωγών και των διεπαγγελματικών οργανώσεων καλύπτουν πλέον όλους τους τομείς.

 

Επίσης, αναφέρθηκε πως το πρόγραμμα κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία και η διανομή γάλακτος στα σχολεία πρόκειται να επεκταθούν.

 

Διαπραγματεύσεις για το εξωτερικό εμπόριο

 

Επίσης, έγινε ενημέρωση σχετικά με τις διαπραγματεύσεις οι οποίες αφορούν το

εξωτερικό εμπόριο της Ε.Ε. με τον Καναδά, τις Ινδίες, την Ιαπωνία, το Βιετνάμ και την Ταϊλάνδη. Συνοπτικά αναφέρθηκαν τα εξής:

 

Ινδίες: Οι διαπραγματεύσεις της Ε.Ε. για συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ινδία έχουν εντατικοποιηθεί κατά τη διάρκεια του 2012 και του πρώτου εξαμήνου του 2013. Έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά υπάρχουν ακόμη σημαντικά κενά που πρέπει να καλυφθούν. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα παραμένουν για την ΕΕ βασικός στόχος πρόσβασης στην αγορά

 

Ιαπωνία: Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν στις 25 Μαρτίου 2013. Ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2013. και ο δεύτερος την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου στο Τόκιο. Ο τρίτος γύρος θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο. Η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με τα αποτελέσματα του πρώτου έτους των διαπραγματεύσεων (αρχής γενομένης από τον πρώτο γύρο).

 

Βιετνάμ: Oι διαπραγματεύσεις με το Βιετνάμ ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2012. Ο 4ος γύρος πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες από 2 έως 5 Ιουλίου 2013. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα παραμένουν για την Ευρωπαϊκή Ένωση βασικοί στόχοι πρόσβασης στην αγορά Ένας άλλος σημαντικός τομέας των διαπραγματεύσεων για την ΕΕ είναι των γεωγραφικών ενδείξεων. Ο επόμενος γύρος προβλέπεται για το φθινόπωρο του 2013.

 

Καναδάς: Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν το Μάιο του 2009 και το περιεχόμενο της Εμπορικής Συμφωνίας και οι γενικές λεπτομέρειες είχαν συμφωνηθεί τον Ιούνιο του 2009. Ο Επίτροπος Εμπορίου, κ. Gucht. και ο Επίτροπος Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, κ. Ciolos συναντήθηκαν με καναδικούς ομολόγους τους στην Οτάβα το Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους.

 

Ταϊλάνδη: Οι διαπραγματεύσεις με την Ταϊλάνδη ξεκίνησαν το Μάιο του 2013. Ο 2ος γύρος διαπραγματεύσεων έχει προγραμματιστεί στην Ταϊλάνδη από τις 16 έως τις 20 Σεπτεμβρίου. Η προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων στην Ταϊλάνδη είναι ένας από τους βασικούς τομείς που ενδιαφέρουν την Ε.Ε.

 

Το πακέτο γάλακτος

 

Στην συνέχεια της συνεδρίασης έγινε ενημέρωση σχετικά με την εφαρμογή του πακέτου γάλακτος της Ε.Ε. και όπως αναφέρθηκε, στα πλαίσια του κανονισμού 261/2012 δίνεται η δυνατότητα στα κράτη μέλη σύναψης γραπτών συμβάσεων στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων Επίσης καθορίζονται:

-Οι κανόνες της ΕΕ για τις Οργανώσεις Παραγωγών, τις Ενώσεις Οργανώσεων και τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις.

-Η δυνατότητα συλλογικής διαπραγμάτευσης των συμβατικών όρων μέσω των οργανώσεων παραγωγών, που προσβλέπει στην αύξηση της διαπραγματευτικής ισχύος των γαλακτοπαραγωγών έναντι των μεγάλων μεταποιητών.

-Κάθε κράτος μέλος έχει την ευχέρεια να αποφασίσει για τον προαιρετικό ή υποχρεωτικό χαρακτήρα των συμβάσεων. Μέχρι τώρα 11 κράτη – μέλη προβλέπουν ή βρίσκονται στη διαδικασία εισαγωγής υποχρεωτικών συμβάσεων (4 κράτη - μέλη εξακολουθούν να το εξετάζουν), τα περισσότερα εξ αυτών έχουν περιορισμένο μερίδιο συνεταιριστικών μεταποιητικών μονάδων Επίσης άλλα κράτη - μέλη ανέφεραν ότι δεν προτίθενται να εφαρμόσουν υποχρεωτικές συμβάσεις

 

Προγράμματα δωρεάν διανομής

 

Σχετικά με τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με το μέλλον των προγραμμάτων διανομής γάλακτος και οπωροκηπευτικών στα σχολεία, αναφέρθηκε πως έγινε δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον των προγραμμάτων αυτών, όπου ελήφθησαν 347 γνώμες. Μεγαλύτερη συμμετοχή υπήρξε από τα σχολεία και ακολουθούν οι εκπρόσωποι του τομέα των επιχειρήσεων (μεταποιητές, αγρότες, επαγγελματικές οργανώσεις) και ΜΚΟ.

 

Από τα κράτη μέλη μεγαλύτερη συμμετοχή είχε η Πολωνία (44%), ακολουθούμενη από τη Γερμανία (19%), το Βέλγιο (7%) και τη Γαλλία (5%).

 

Σε ποσοστό 54% τα μέτρα υποστήριξης θεωρήθηκαν κρίσιμα και κατά 41% σημαντικά

 

Καθοριστικοί παράγοντες για την επιτυχία των μέτρων στήριξης θεωρήθηκαν μεταξύ άλλων

-Η ισχυρή οικονομική υποστήριξη από την ΕΕ

-Η συμμετοχή των διαφόρων φορέων όπως (γονείς, δάσκαλοι, αγρότες, προμηθευτές) κ.α.

 

Συνδιάσκεψη για τον τομέα των γαλακτοκομικών

 

Αναφέρθηκε επίσης πως με πρωτοβουλία του Επίτροπου για την Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη, κ. Dacian Ciolos, προγραμματίζεται μια συνδιάσκεψη για τον τομέα των γαλακτοκομικών στην Ε. Ε., η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 24 Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες και θα διερευνήσει τις τάσεις για τον τομέα των γαλακτοκομικών στην ΕΕ μετά το 2015.

 

Το αποτέλεσμα της εν λόγω διάσκεψης θα χρησιμεύσει ως βάση για να εκτιμηθεί εάν είναι απαραίτητες πρόσθετες δράσεις στο πλαίσιο έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εξέλιξη της κατάστασης της αγοράς στον τομέα που προβλέπεται (μέχρι 30 Ιουνίου 2014) στα πλαίσια του κανονισμού 261/2012, όσον αφορά τις συμβατικές σχέσεις στον τομέα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων.

ΠΗΓΗ : ΠΑΣΕΓΕΣ