Το Ευρωκοινοβούλιο συζητά το μέλλον της αγοράς γαλακτοκομικών

Μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων θα έχουν τα μέλη της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωκοινοβουλίου για το μέλλον του ευρωπαϊκού γαλακτοκομικού τομέα και του νομοθετικού «πακέτου γάλακτος» που εγκρίθηκε το 2012, εν όψει της σύνταξης έκθεσης πρωτοβουλίας από τον Βρετανό Ευρωβουλευτή Jim Nicholson των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών.

Η εν λόγω έκθεση θα είναι η αντίδραση του Ευρωκοινοβουλίου σε πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το θέμα, με την οποία εξετάζονται οι διαφορετικές προσεγγίσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διαχείριση των γαλακτοκομικών αγορών μετά το τέλος του καθεστώτος των ποσοστώσεων.

Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση της αγοράς γαλακτοκομικών προϊόντων και τη λειτουργία της «δέσμης μέτρων για τα γαλακτοκομικά προϊόντα» του 2012 δόθηκε στην δημοσιότητα από την Παρασκευή 13 Ιουνίου, και η Επιτροπή Γεωργίας του νέου Ευρωκοινοβουλίου είχε ήδη μια πρώτη συζήτηση γι αυτή στις 23 Ιουλίου.

Η εν λόγω έκθεση περιγράφει τη μάλλον θετική προοπτική για την αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων, πραγματοποιεί απολογισμό της εφαρμογής των διατάξεων και των δυνατοτήτων της «δέσμης μέτρων για τα γαλακτοκομικά προϊόντα» και διατυπώνει περαιτέρω εκτιμήσεις για τη λήξη του καθεστώτος ποσοστώσεων το 2015.

Η «δέσμη μέτρων για τα γαλακτοκομικά προϊόντα», η οποία εγκρίθηκε στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης το 2012, σκοπό έχει να ενισχύσει τη θέση των παραγωγών γαλακτοκομικών προϊόντων στην αλυσίδα εφοδιασμού και να προετοιμάσει τον κλάδο για ένα μέλλον βιώσιμο και περισσότερο προσανατολισμένο στην αγορά, με βάση τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από την κρίση της αγοράς γαλακτοκομικών προϊόντων το 2009.

Τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να καταστήσουν υποχρεωτικές τις γραπτές συμβάσεις μεταξύ των παραγωγών και των μεταποιητών γάλακτος.

Οι αγρότες έχουν τη δυνατότητα να διαπραγματεύονται συλλογικά, μέσω των οργανώσεων παραγωγών, τους όρους των συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της τιμής του νωπού γάλακτος.

Χάρη σε συγκεκριμένους κανόνες της ΕΕ για τις διεπαγγελματικές οργανώσεις, οι παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασμού γαλακτοκομικών προϊόντων μπορούν να διαλέγονται και να ασκούν ορισμένες δραστηριότητες, ενώ τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, κανόνες για τη ρύθμιση της προσφοράς τυριών ΠΟΠ/ΠΓΕ.

Μόνο σε 12 κράτη μέλη συμβάσεις – εκτός η Ελλάδα

Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι οι συμβάσεις μεταξύ των αγροτών και των μεταποιητών είναι υποχρεωτικές σε 12 κράτη μέλη (Βουλγαρία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Σλοβακία), ενώ σε ορισμένα άλλα κράτη (Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο) έχουν συμφωνηθεί κώδικες ορθής πρακτικής μεταξύ των οργανώσεων των αγροτών και των μεταποιητών.

Εθνικές διατάξεις για την αναγνώριση των οργανώσεων παραγωγών (ΟΠ) είχαν ως αποτέλεσμα την επίσημη αναγνώριση 228 ΟΠ σε έξι κράτη μέλη (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία , Ιταλία, Ισπανία και Τσεχική Δημοκρατία).

Σε τέσσερα από τα εν λόγω κράτη μέλη (Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Τσεχική Δημοκρατία), οι ΟΠ διεξήγαγαν συλλογικές διαπραγματεύσεις που καλύπτουν 4-33 % των συνολικών παραδόσεων. Δύο κράτη μέλη (Γαλλία και Ιταλία) εφαρμόζουν κανόνες για τη ρύθμιση της προσφοράς ορισμένων τυριών ΠΟΠ/ΠΓΕ.

Η Επιτροπή κρίνει ότι είναι πολύ νωρίς για να υπάρχουν σημαντικά αποτελέσματα από την εφαρμογή της δέσμης μέτρων για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδίως σε μειονεκτούσες περιοχές.

Προκειμένου να αξιοποιηθούν πραγματικά οι δυνατότητες της δέσμης μέτρων για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως η δημιουργία των ΟΠ και η διοργάνωση συλλογικών διαπραγματεύσεων, οι αγρότες θα πρέπει να αφιερώσουν χρόνο και να αναπτύξουν έντονη δραστηριότητα.

Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο της Αγοράς Γάλακτος

Ως πρόσθετο μέτρο για την αγορά που θα διαμορφωθεί μετά την κατάργηση των ποσοστώσεων, η Επιτροπή δημιούργησε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο της Αγοράς Γάλακτος (ΠΑΓ), το οποίο εξασφαλίζει στους οικονομικούς φορείς βελτιωμένη ανάλυση και διαφάνεια της αγοράς διευκολύνοντάς τους στη λήψη των επιχειρηματικών τους αποφάσεων.

Το ΠΑΓ θα βοηθά την Επιτροπή στην παρακολούθηση των εξελίξεων στην αγορά, στην προορατική ανάπτυξη διατάξεων «δικτύου ασφαλείας» και στην αντιμετώπιση έκτακτων περιστάσεων.

Παρά τις σε μεγάλο βαθμό θετικές προοπτικές για την παγκόσμια αγορά γαλακτοκομικών προϊόντων, με σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, στην έκθεση εκφράζονται αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα του ρυθμιστικού πλαισίου της ΕΕ να βοηθά στην αντιμετώπιση έντονης αστάθειας ή κρίσης στην αγορά μετά τη λήξη του καθεστώτος ποσοστώσεων, ιδίως για να εξασφαλιστεί η ισόρροπη ανάπτυξη της γαλακτοκομικής παραγωγής σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και να αποφευχθεί η εξαιρετικά μεγάλη συγκέντρωση στις πλέον παραγωγικές περιοχές.

Η έκθεση επιβεβαιώνει ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει τη συζήτηση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών και θα διερευνήσει την ανάγκη για πρόσθετα εργαλεία καθώς και το πεδίο εφαρμογής τους.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε:
Την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την εξέλιξη της αγοράς γαλακτοκομικών

Στέφανος Παπαπολυμέρου
papapolimerou@paseges.gr

ΠΗΓΗ : ΠΑΣΕΓΕΣ