Ανοίγονται προοπτικές για την αγορά χοιρινού από το 2015

Καλές προοπτικές ανοίγονται για την αγορά χοιρινού κρέατος, μετά από δύο χρόνια παρακμής λόγω εφαρμογής των νέων κανόνων καλής μεταχείρισης ζώων, τόσο στις εσωτερικές αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω βελτίωσης της οικονομικής δύναμης των καταναλωτών, όσο και στις διεθνείς αγοράς λόγω αυξημένης ζήτησης, από το 2015 έως το 2023. σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις βασικές αγορές αγροτικών προϊόντων.

Στην Ευρώπη, οι προοπτικές ανάκαμψης της οικονομικής ανάπτυξης αναμένεται να αφήσουν στους καταναλωτές περισσότερο διαθέσιμο εισόδημα, που θα επιτρέπει μεγαλύτερη κατανάλωση προϊόντων με βάση το κρέας. Στην ΕΕ η κατά κεφαλή κατανάλωση κρέατος, η οποία έφθασε στο χαμηλότερο επίπεδό των τελευταίων 11 ετών το 2013 (64,7 kg βάρους λιανικής), αναμένεται να ανακάμψει από το 2014 με περισσότερο κρέας να έρχεται στην αγορά και το χοιρινό να παραμένει το αγαπημένο κρέας των καταναλωτών.

Η παραγωγή χοιρινού κρέατος αναμένεται να αυξηθεί από το 2014, φθάνοντας σε 23,4 εκατ. τόνους το 2023. Αυτή η αύξηση (+2,8% σε σχέση με το μέσο όρο των ετών 2010-12) είναι μέτρια λόγω των περιβαλλοντικών περιορισμών σε ορισμένες από τις κύριες χώρες παραγωγής (π.χ. στην Ολλανδία και σε ορισμένα τμήματα της Γαλλίας).

Οι πρόσφατες εξελίξεις

Το ζωικό κεφάλαιο έχει μειωθεί από το 2006, φθάνοντας σε 147 εκατομμύρια κεφάλια το 2012 (μείωση κατά 16 εκατομμύρια κεφάλια ή 10%, σε επτά χρόνια), ενώ ο αριθμός των χοιρομητέρων έπεσε ακόμα πιο απότομα, κατά 19% (3 εκατομμύρια κεφάλια). Η πτωτική τάση εξηγείται από:
-Την αναδιάρθρωση της διαδικασίας σε ορισμένους από τουςς σημαντικότερες παραγωγούς
- Την αύξηση της παραγωγικότητας
-Το υψηλό κόστος των ζωοτροφών
- Την μείωση της κερδοφορίας του κλάδου και
- Την πρόσφατη ανάγκη  προσαρμογής στους νέους κανόνες καλής διαβίωσης των ζώων

Παρά τη μείωση του ζωικού κεφαλαίου, το κέρδος σε βάρος σφαγίου άφησε να εννοηθεί ότι η παραγωγή κρέατος θα αυξανόταν ελαφρά κατά την περίοδο έως το 2011. Ωστόσο, η ισχύς των νέων κανόνων καλής διαβίωσης επιτάχυναν την πτώση του αριθμού των ζώων (γεγονός που αντανακλάται σε έρευνες Δεκεμβρίου 2011 και 2012) και αναπόφευκτα οδήγησαν σε μικρότερη προσφορά στην ευρωπαϊκή αγορά το 2012 και το 2013 (κατά -2% και -1,2%, αντίστοιχα).

Παρά το γεγονός αυτό, οι εξαγωγές που πραγματοποιήθηκαν ήταν σχετικά καλές το 2012 και το 2013, με υψηλότερους όγκους (περίπου 2,2 εκατ. τόνοι) να μεταφέρονται προς την Ασία και τις χώρες της Άπω Ανατολής, κυρίως. Η Ρωσία παρέμεινε ο κορυφαίος προορισμός (πάνω από 600 000 τόνους ετησίως), με τη δεύτερη θέση πηγαίνει στην Ιαπωνία (πάνω από 250 000 τόνους ετησίως).

Οι ελλείψεις στην προσφορά και οι υψηλές τιμές άσκησαν πίεση στην κατανάλωση, η οποία μειώθηκαν κατά 2,3% το 2012 και 1,1% το 2013. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση μειώθηκε σημαντικά, από 32,1 kg (βάρος λιανικής) το 2.011 σε 30,8 kg το 2013.

Προοπτικές ανάκαμψης από το 2015 λόγω εξαγωγικών ευκαιριών

Αναμένεται ότι οι νέοι κανόνες καλής διαβίωσης θα αναγκάσει ορισμένους λιγότερο ανταγωνιστικούς παραγωγούς να βγουν από την παραγωγή και ένα υψηλότερο ποσοστό χοιρινού κρέατος θα προέρχονται από πιο παραγωγικές εκμεταλλεύσεις. Αυτό αναμένεται να αυξήσει την παραγωγή από το 2014 σε 23,4 εκατομμύρια τόνους μέχρι το 2023 (+2,8% σε σχέση με το μέσο όρο 2010-12).

Η αύξηση θα διατηρηθεί σε μέτρια επίπεδα λόγω των περιορισμών καλής διαβίωσης σε ορισμένες από τις κύριες χώρες παραγωγής (π.χ. στην Ολλανδία και σε ορισμένα τμήματα της Γαλλίας).

Οι εξαγωγές προβλέπεται να αυξηθούν μέχρι το 2023 κατά 12,4% έναντι του μέσου όρου του 2010-12 και 6,3% σε σχέση με τα επίπεδα του2012.

Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του 1% για το διάστημα 2012 - 23 είναι σημαντικά χαμηλότερος από το αντίστοιχο ποσοστό για το 2001-11 (+6%). Η εξέλιξη αυτή θα καθοδηγείται από τον αυξημένο ανταγωνισμό από τις ΗΠΑ και τη Βραζιλία, όπου η παραγωγή είναι πιθανό να αυξηθεί κατά τη διάρκεια της περιόδου πρόβλεψης (κατά 18% και 24% μέχρι το 2023 σε σύγκριση με το 2010-13 κατά μέσο όρο).

Η Ρωσία και η Κίνα αναμένεται να παραμείνουν οι κύριοι προορισμοί των εξαγωγών χοιρινού κρέατος της ΕΕ, με προβλεπόμενη αύξηση της κινεζικής ζήτησης για εισαγωγές.

Κατά την εξεταζόμενη περίοδο, η κατανάλωση αναμένεται να ανακάμψει βραδέως από το πολύ χαμηλό επίπεδο του 2013, αντιστρέφοντας την πτωτική τάση που παρατηρείται από το 2007 λόγω της οικονομικής κρίσης και της περιορισμένης προσφοράς. Ωστόσο, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες, η κατανάλωση ακόμα δεν αναμένεται να υπερβεί τα 31,8 κιλά ανά κάτοικο το 2023, πράγμα που θα την κρατήσει κάτω από το επίπεδο του 2011.

Οι ζωοτροφές καθοδηγούν το κόστος παραγωγής

Τα «σφιχτά» αποθέματα και οι υψηλές τιμές προσφοράς και σιτηρών καθοδήγησαν τιμές του χοιρινού κρέατος το 2012 και το πρώτο μέρος του 2013, καθώς ήταν πάνω από τα επίπεδα του 2011 (που ήδη σημείωσαν ρεκόρ) και στη συνέχεια μειώθηκαν κάπως το δεύτερο εξάμηνο του 2013, στα χαμηλά των των τιμών των ζωοτροφών.

Κατά την περίοδο εξέτασης των προοπτικών οι τιμές του χοιρινού κρέατος της ΕΕ θα μπορούσαν να παρακολουθούν τις εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά αυξανόμενες με τον ίδιο ρυθμό, όπως και κατά την τελευταία δεκαετία, για να φτάσουν τα 2.100 ευρώ/τόνο το 2023.

Ωστόσο, οι αβεβαιότητες που σχετίζονται με την απόδοση των καλλιεργειών στο μακροοικονομικό περιβάλλον συνεπάγονται διακύμανση των τιμών γύρω από προβλεπόμενο μέσο επίπεδο έως και 9%, με επακόλουθη επίπτωση στην ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών της ΕΕ και της ζήτησης.

Στέφανος Παπαπολυμέρου
papapolimerou@paseges.gr

ΠΗΓΗ : ΠΑΣΕΓΕΣ