Έξι κοινές προτεραιότητες για την αγροτική ανάπτυξη το διάστημα 2014 - 2020

Με τουλάχιστον τέσσερεις επιλογές, από ένα σύνολο έξι κοινών προτεραιοτήτων που έχουν καθορισθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει η χώρα μας να σχεδιάσει το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης για το διάστημα 2014 – 2020, τα κονδύλια του οποίου ανέρχονται σε 4,2 δισ. ευρώ.

Όπως τονίζεται σε σχετική ενημέρωση της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η αγροτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξελίσσεται συνεχώς, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές. Η πιο πρόσφατη μεταρρύθμιση, στο πλαίσιο του γενικότερου επανασχεδιασμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΚΑΠ), ολοκληρώθηκε ουσιαστικά τον Δεκέμβριο του 2013 με την έγκριση των βασικών νομοθετικών πράξεων για την περίοδο 2014-2020.

Αναμένεται πλέον στους επόμενους μήνες του 2014 να εκδοθούν λεπτομερέστεροι κανονισμοί («πράξεις κατ' εξουσιοδότηση» και «εκτελεστικές πράξεις»), που θα αποσαφηνίζουν διατάξεις της βασικής νομοθεσίας.

Οι στόχοι

Σύμφωνα με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» και τους γενικότερους στόχους της ΚΑΠ, η πολιτική αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020 έχει τρεις μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους:
-βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας
-βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και της κλιματικής αλλαγής, και
-ισορροπημένη εδαφική ανάπτυξη των αγροτικών οικονομιών και κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας και διατήρησης θέσεων εργασίας.

Η μεταρρύθμιση του 2013 διατηρεί πολλά από τα βασικά χαρακτηριστικά της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου 2007-2013. Συγκεκριμένα, όπως στο παρελθόν, η πολιτική θα υλοποιείται με βάση εθνικά και/ή περιφερειακά προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ) επταετούς διάρκειας.

Η μεταρρύθμιση του 2013 επέφερε, ωστόσο, αλλαγές
-βελτιώνοντας τη στρατηγική προσέγγιση που ακολουθείται κατά τον σχεδιασμό των ΠΑΑ,
-ενισχύοντας το περιεχόμενο των μέτρων αγροτικής ανάπτυξης,
-απλουστεύοντας τους κανόνες και/ή περιορίζοντας τον διοικητικό φόρτο όπου αυτό είναι δυνατόν, και
-συνδέοντας την πολιτική αγροτικής ανάπτυξης πιο στενά με τα άλλα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία.

Οι προτεραιότητες

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταρτίζουν τα ΠΑΑ με βάση τουλάχιστον τέσσερις από τις έξι κοινές προτεραιότητες της ΕΕ:

1. προώθηση της μεταφοράς γνώσης και καινοτομίας στη γεωργία, τη δασοκομία και τις αγροτικές περιοχές,
2. βελτίωση της βιωσιμότητας/ανταγωνιστικότητας όλων των επιμέρους κλάδων της γεωργίας και προώθηση των καινοτόμων γεωργικών τεχνολογιών και της βιώσιμης διαχείρισης των δασών,
3. προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων, της καλής μεταχείρισης των ζώων και της διαχείρισης των κινδύνων στον τομέα της γεωργίας,
4. αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που σχετίζονται με τη γεωργία και τη δασοκομία,
5. αύξηση της αποδοτικότητας των πόρων και στήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα που θα είναι ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή, όσον αφορά τους τομείς της γεωργίας, της παραγωγής τροφίμων και της δασοκομίας,
6. καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές.

Κάθε μια από τις προτεραιότητες γεωργικής ανάπτυξης περιλαμβάνει επιμέρους τομείς παρέμβασης («τομείς εστίασης»). Στο πλαίσιο των ΠΑΑ, τα κράτη μέλη / οι περιφέρειες καθορίζουν ποσοτικούς στόχους για κάθε τομέα εστίασης, αφού προηγουμένως αναλύσουν τις ανάγκες της περιοχής που καλύπτεται από το ΠΑΑ. Στη συνέχεια, προσδιορίζουν τα μέτρα που θα λάβουν για την επίτευξη των στόχων αυτών καθώς και το ύψος της χρηματοδότησης που θα χορηγήσουν για κάθε μέτρο.

Η χρηματοδότηση προέρχεται εν μέρει από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και εν μέρει από εθνικές / περιφερειακές και, μερικές φορές, ιδιωτικές πηγές.

Η υλοποίηση και ο αντίκτυπος της πολιτικής παρακολουθούνται και αξιολογούνται λεπτομερώς.

Λεπτομερή παρουσίαση της πολιτικής αυτής, σχετικές νομοθετικές πράξεις, το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα για την έκδοση των ΠΑΑ την περίοδο 2014-2020, καθώς και πολλές άλλες πληροφορίες θα βρείτε στον ακόλουθο ιστότοπο:
Διαδικτυακή πύλη για την αγροτική ανάπτυξη 2014-2020

Συνέργειες με τα άλλα ευρωπαϊκά ταμεία

Θα πρέπει να σημειωθεί πως τα κονδύλια του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), τα οποία ανέρχονται σε 4,2 δισ. ευρώ όπως προαναφέρθηκε, θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά με τους πόρους ύψους 15,52 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) από την πολιτική συνοχής, μέσω της «συμφωνίας εταιρικής σχέσης» που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την Ελλάδα, δηλαδή το νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020. Επίσης, αναμένεται να εισρεύσουν και πόροι στο πλαίσιο της αλιευτικής και ναυτιλιακής πολιτικής, οι οποίοι θα οριστικοποιηθούν και θα ανακοινωθούν σύντομα.

Όπως τονίζεται σε σχετική ανάρτηση της επιτροπής περιφερειών της Ε.Ε., η Ελλάδα έχει κάνει έξυπνες επιλογές και ιεράρχησε ανάλογα τις επενδυτικές της προτεραιότητες. Ο τουρισμός, η ενέργεια, τα γεωργικά είδη διατροφής, το περιβάλλον, η γαλάζια οικονομία και η εφοδιαστική (logistics) θα είναι οι βασικοί κινητήριοι μοχλοί της ανάπτυξης και της απασχόλησης, ενώ ο πολιτισμός, οι εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, η υδατοκαλλιέργεια, τα φαρμακευτικά προϊόντα, οι ΤΠΕ, η διαχείριση των αποβλήτων, το εμπόριο και οι υπηρεσίες εμπορευματικών μεταφορών θα κατέχουν επίσης εξέχουσα θέση στο μελλοντικό μοντέλο ανάπτυξης της Ελλάδας.

Τι ποσό θα επενδύσει η ΕΕ στην Ελλάδα την περίοδο 2014-2020;

Για την περίοδο 2014-2020, θα διατεθεί για την Ελλάδα περίπου το ποσό των
€15,52 δισεκατομμυρίων (τρέχουσες τιμές) σε συνολική χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής:
€7,03 δισεκατομμύρια για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρος, Δυτική Ελλάδα).
€2,31 δισεκατομμύρια για τις περιφέρειες μετάβασης (ΔυτικήΜακεδονία, Ηπειρωτική Ελλάδα, Νήσοι Ιόνιου, Πελοπόννησος, Κρήτη, Νήσοι Βορείου Αιγαίου).
€2,53 δισεκατομμύρια για τις περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες (Αττική, Νήσοι Νοτίου Αιγαίου ).
€3,25 δισεκατομμύρια στο πλαίσιο του ταμείου συνοχής.
€231,7 εκατομμύρια για την Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία.
€71,5 εκατομμύρια για την Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων.

Για περισσότερες πληροφορίες:

Σύνδεσμος προς το κείμενο της Εταιρικής Σχέσης

MEMO για τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και τα επιχειρησιακά προγράμματα

Πολιτική συνοχής και Ελλάδα

Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία

Στέφανος Παπαπολυμέρου
papapolimerou@paseges.gr

ΠΗΓΗ : ΠΑΣΕΓΕΣ