Περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά την ενίσχυση της ελκυστικότητας της συμμετοχής σε οργανώσεις παραγωγών, βλέπει πως υπάρχουν το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, μεταξύ άλλων, σε σχετική αξιολόγηση της εφαρμογής συστάσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που πραγματοποίησε με την ειδική έκθεση αριθ. 8/2006, η οποία αφορούσε τη στήριξη στα επιχειρησιακά προγράμματα των παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών.
Αναλυτικότερα, με την εν λόγω ειδική έκθεσή του, το Ελεγκτικό Συνέδριο έλεγξε την αποτελεσματικότητα αυτού του καθεστώτος ενίσχυσης βάσει κυρίως τυχαίου δείγματος 104 μέτρων από 30 ολοκληρωθέντα επιχειρησιακά προγράμματα σε οκτώ κράτη μέλη, μιας αξιολόγησης των διαδικασιών των κρατών μελών και της Επιτροπής, καθώς και εξέτασης δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι συστάσεις του Συνεδρίου
Το Ελεγκτικό Συνέδριο συνέστησε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταστήσει απλούστερο και αποτελεσματικότερο το καθεστώς ενίσχυσης των επιχειρησιακών προγραμμάτων:
1) υποβάλλοντας νέες προτάσεις βασισμένες στα αποτελέσματα αξιολόγησης·
2) αποσαφηνίζοντας τα κριτήρια για τις επιλέξιμες δαπάνες και καταργώντας τις απαιτήσεις προγραμματισμού·
3) εξετάζοντας τους στόχους που καθορίστηκαν για τα επιχειρησιακά προγράμματα και τους καταλόγους επιλεξιμότητας· και
4) ευθυγραμμίζοντας τις διαδικασίες και τους κανόνες του καθεστώτος για την επιλεξιμότητα των δαπανών με εκείνες των επενδυτικών μέτρων για την αγροτική ανάπτυξη·
5) βελτιώνοντας τη συλλογή στοιχείων της σχετικά με τα επιχειρησιακά προγράμματα και τις οργανώσεις παραγωγών, εστιάζοντας σε μικρό αριθμό βασικών δεικτών·
6) κατανοώντας καλύτερα τους λόγους για τους οποίους η συγκέντρωση της προσφοράς στις οργανώσεις παραγωγών δεν σημείωσε πρόοδο·
7) βελτιώνοντας τη στόχευση της πολιτικής για την επίτευξη των γενικών στόχων της συγκέντρωσης και της προσαρμογής·
8) εξετάζοντας κατά πόσο τα πλεονεκτήματα της συγκέντρωσης της προσφοράς που έχουν επιτευχθεί με την πολιτική είναι επαρκή για να αντισταθμίσουν την ανισότητα που προκαλείται με τον περιορισμό της ενίσχυσης στις οργανώσεις παραγωγών· και
9) επανεξετάζοντας τον μηχανισμό για τη στήριξη των παραγωγών οπωροκηπευτικών της ΕΕ.
Η υλοποίηση των συστάσεων
Οκτώ από τ ι ς εννέα συστάσεις του Συνεδρίου υλοποιήθηκαν πλήρως (συστάσεις αριθ. 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, και 9) και μία (σύσταση αριθ. 2) υλοποιήθηκε ως επί το πλείστον.
Τα κύρια σημεία της συνέχειας που δόθηκε στις συστάσεις του Συνεδρίου έχουν ως εξής:
Για την απλούστευση του καθεστώτος ενίσχυσης και αύξησης της αποτελεσματικότητάς του:
Στις σημαντικότερες βελτιώσεις περιλαμβάνονται η απλούστευση του καθεστώτος ενίσχυσης μέσω των εξής ενεργειών:
1) οι πολλαπλοί κανονισμοί εφαρμογής αντικαταστάθηκαν από έναν ενιαίο κανονισμό·
2) η ενίσχυση για μεταποίηση καταργήθηκε
3) η στήριξη απευθύνεται πλέον στο σύνολό της σε οργανώσεις παραγωγών νωπών προϊόντων ή νωπών προϊόντων που προορίζονται για μεταποίηση·
4) ο τομέας των οπωροκηπευτικών περιλήφθηκε στο καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης· και
5) το καθεστώς ενίσχυσης για τα επιχειρησιακά προγράμματα κατέστη αποτελεσματικότερο μέσω της μεγαλύτερης συγκέντρωσης της προσφοράς στις οργανώσεις παραγωγών.
Κατά την έγκριση ενός ΕΠ γίνεται πλέον αναφορά στην εθνική στρατηγική και σε μέτρα για την αντιμετώπιση των υπεραντισταθμίσεων. Ακόμη, η Επιτροπή αποσαφήνισε τα κριτήρια επιλεξιμότητας των δαπανών στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων.
Ωστόσο, μολονότι το μέσο ποσοστό συμμετοχής σε οργανώσεις παραγωγών αυξάνεται συνεχώς (43 % το 2010 στην ΕΕ-27), εξακολουθεί να υπολείπεται του στόχου του 60 % που έθεσε η κοινή οργάνωση αγοράς στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του 2007.
Για την βελτίωση του προγραμματισμού, της παρακολούθησης και της αξιολόγησης:
Η Επιτροπή θέσπισε νέα μέσα προκειμένου να καταστήσει ελκυστικότερη την ενίσχυση:
1) οι ομάδες παραγωγών σημείωσαν επιτυχία στα νέα κράτη μέλη της ΕΕ, ιδίως στην Πολωνία·
2) τα νέα μέτρα για την πρόληψη και τη διαχείριση κρίσεων (πρώιμη συγκομιδή και μη συγκομιδή) αποδείχθηκαν αποδοτικά κατά την κρίση του βακτηρίου E. coli του 2011·
3) η ασφάλιση καλλιεργειών επεκτείνεται και αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για την αποτροπή της απώλειας εισοδημάτων·
4) το ποσοστό οργάνωσης (ήτοι το ποσοστό της προσφοράς που διαχειρίζονται οργανώσεις παραγωγών) στην ΕΕ αυξήθηκε κατά 10 % από το 2007.
Η Επιτροπή διατήρησε τη συνέπεια των επιχειρησιακών προγραμμάτων στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης διασφαλίζοντας ότι όλα τα κράτη μέλη κατανέμουν κατά αποτελεσματικό τρόπο τους διαθέσιμους πόρους μεταξύ τομέων και προτεραιοτήτων.
Η Επιτροπή ανέπτυξε επίσης κατευθυντήριες οδηγίες, πρότυπα και λογισμικό για τη συλλογή δεδομένων με σκοπό την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας του καθεστώτος ενίσχυσης και χρησιμοποίησε τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του 2008, καθώς και μεταγενέστερων μελετών προκειμένου να βεβαιωθεί ότι η στήριξη προς τις οργανώσεις παραγωγών αποφέρει πραγματικά οφέλη από την άποψη της ενίσχυσης της διαπραγματευτικής ισχύος των γεωργών. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά την ενίσχυση της ελκυστικότητας της συμμετοχής σε οργανώσεις παραγωγών.
Οι απαντήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Σχετικά με τις συστάσεις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδγωσε τις εξής απαντήσεις:
Η συγκέντρωση της προσφοράς των οργανώσεων παραγωγών κατά τα τελευταία χρόνια αποδεικνύεται με την αύξηση κατά 12,2 % του ποσοστού οργάνωσης των επιχειρησιακών προγραμμάτων στο πλαίσιο της ΕΕ-27 κατά τη διάρκεια της περιόδου 2004-2010. Η αύξηση της συγκέντρωσης της προσφοράς των επιχειρησιακών προγραμμάτων είναι ιδιαίτερα εμφανής στην ΕΕ-15, ενώ το συνολικό ποσοστό οργάνωσης ανήλθε σε 47,7 % το 2010, έναντι 33,7 % το 2004.
Τα διαθέσιμα εργαλεία (στήριξη ομάδων παραγωγών) και οι τροποποιήσεις που εισήχθησαν με τη μεταρρύθμιση (υψηλότερο ποσοστό συγχρηματοδότησης και εθνική χρηματοδοτική συνδρομή για επιχειρησιακά προγράμματα στα κράτη μέλη με χαμηλό βαθμό οργάνωσης ή τα οποία προσχώρησαν στην Ένωση το 2004 ή αργότερα) αποδείχθηκαν αποτελεσματικά σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ.: στην Πορτογαλία και την Πολωνία). Ωστόσο, η εξεταζόμενη περίοδος είναι πολύ σύντομη για να επιτρέψει μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης στην ΕΕ-12, παρόμοιο με αυτό που σημειώθηκε στην ΕΕ-15.
Η Επιτροπή γνωρίζει ότι σε πολλά κράτη μέλη οι περισσότεροι παραγωγοί δεν είναι μέλη οργανώσεων παραγωγών και προσπαθεί να καταστήσει τις οργανώσεις παραγωγών πιο ελκυστικές. Εν τω μεταξύ, με τη συνεχή αναθεώρηση του καθεστώτος επιδιώκεται η αναζήτηση νέων μέτρων για να ενθαρρυνθεί όχι μόνο η δημιουργία οργανώσεων παραγωγών, αλλά και νέων μορφών συνεργασίας μεταξύ των γεωργών.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, από το 1996 η ΕΕ χορήγησε ενίσχυση ύψους 50 % του κόστους των μέτρων που έλαβαν οι παραγωγοί οπωροκηπευτικών, τα οποία απέβλεπαν, μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων, στη μείωση του κόστους παραγωγής και στη βελτίωση των περιβαλλοντικών πρακτικών. Η ενίσχυση χορηγείται μόνο σε ομάδες παραγωγών οι οποίοι διαθέτουν συλλογικά στο εμπόριο τα προϊόντα τους στο πλαίσιο των “οργανώσεων παραγωγών”. Τα κράτη μέλη είναι αρμόδια για την έγκριση των μέτρων που προτείνουν οι οργανώσεις παραγωγών στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων, καθώς και για την καταβολή της ενίσχυσης. Το 2004 η ενίσχυση ανήλθε σε 500 εκατομμύρια ευρώ.
Για περισσότερα δείτε την: Eιδική έκθεση αριθ. 19/2013
ΠΗΓΗ : ΠΑΣΕΓΕΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου